|
Prema podacima grada Hirošime ukupan broj žrtava atomske bombe iznosi 237.062 ljudi. Piše: Slobodan Bubnjević, „Mladi fizičar“.
Danas se navršava 60 godina od eksplozije atomske bombe u Hirošimi. U 8.15 ujutru 6. avgusta 1945. američki B-29 bombarder „Enola Gej“ bacio je na japanski grad nuklearnu bombu „Mali dečak“. Bomba je proizvela efekat ekvivalentan eksploziji 15 hiljada tona eksploziva TNT (15 kilotona). Tokom jednog minuta usmrćeno je 66 hiljada i rannjeno 69 hiljada civila. Dve trećine građevina u Hirošimi potpuno je srušeno, a grad je pretvoren u zgarište. Tri dana kasnije, 9. avgusta, slična bomba pod nazivom „Debeljko“ bačena je na japanski grad Nagasaki.
Efekti nuklearne bombe odnosili su žrtve i posle eksplozije. Stanovnici Hirošime koji su preživeli prvi udar stradali su od trovanja radijacijom, da bi do kraja 1945. ukupan broj žrtava narastao na 140 hiljada. Tokom narednih decenija, radioaktivno zagađenje u Hirošimi izazivalo je smrt hiljada ljudi. Prema podacima grada Hirošime iz 2004. ukupan broj žrtava atomske bombe iznosi 237.062 ljudi.
Ovo užasno oružje razvijeno je u periodu 1942-1945. u okviru tajnog američkog projekta „Menhetn“. U strahu da bi nuklearna istraživanja u nacističkoj Nemačkoj mogla dovesti do stvaranja prve atomske bombe, fizičari u SAD i Velikoj Britaniji pozivali su svoje vlade da pokrenu i ubrzaju nuklearna istraživanja. Zahvaljujući inicijativi mnogih uglednih fizičara u jesen 1942. pokrenut je tajni nuklearni projekat u Los Alamosu, u Novom Meksiku. Istraživanjima su rukovodili fizičar Robert Openhajmer i general Lesli Grouvs. Projekat je koštao dve milijarde dolara, a u njemu je učestvovalo oko deset hiljada naučnika i 150 hiljada drugih radnika. Uprkos tome, projekat je tokom ratnih godina ostao tajna pošto je samo desetak ljudi bilo upućeno u njegove ciljeve.
U okviru „Menhetn“ projekta, razvijeno je više bombi. Sve su zasnovane na procesu fisije, cepanju jezgara teških radioaktivnih elemenata neutronima. Kada se formira kritična masa izotopa uranijuma U235 ili plutonijuma Pu239, dolazi do lančane reakcije, proces fisije se širi na sve veći broj jezgara, a pritom se oslobađa ogromna energija. Zbog toga se prilikom eksplozije temperatura jezgra bombe podiže preko milion stepeni Celzijusa, širi se vatrena lopta, a udarni talas razara površinu od nekoliko kvadratnih kilometara. Pre bombe bačene na Hirošimu, 16. jula 1945. u Los Alamosu izvršena je prva atomska proba sa plutonijumskom bombom „Gadžet“ što se smatra prvom nuklearnom eksplozijom u istoriji.
www.b92.net
|
