KPJ

• 2Ovo se svidja korisnicima: amstel2, Dorcolac2
  
  Registruj se da bi pohvalio/la poruku!

Citat:Praktična uputstva za rad komunističkih predstavnika u opštinama
(razrađena na prvoj konferenciji komunističkih predstavnika u opštinama, održanoj 10. i 11. septembra 1920. g. u Beogradu, a potvrđena na sednici Centralnog Izvršnog Odbora od 23. septembra 1920. god.)

I

UPRAVA

I časnici i odbornici u opštinama smatraju se samo kao delegati i organi Kom. Partije, koji u opštinama imaju da zastupaju gledišta i sprovode odluke u duhu našeg partijskog programa i taktike, pod rukovodstvom i kontrolom Mesnih Veća i ostalih nadležnih partiskih instanca.
Svi kom. predstavnici u jednoj opštini obrazuju klub kom. predstavnika u toj opštini. Klub bira svoj Izvršni odbor od 3 – 5 lica, a gde ima manje od 3 predstavnika, samo sekretara. Klub pretresa na svojim sastancima sva pitanja koja su na dnevnom redu ili koja treba staviti na dnevni red. Klub je dužan preko svoga sekretara odmah obavestiti Mesno Veće o svim svojim odlukama. Te odluke su punovažne tek kad ih Mesno Veće odobri. U slučaju većeg nesporazuma, spor, sa obrazloženim stanovištem i jedne i druge strane, dolazi pred Centralni Izvršni Odbor, čija je odluka obavezna i konačna.
Na sednicama opštinskog odbora mogu govoriti po jednom pitanju samo oni drugovi koji su za to na klupskom sastanku naročito određeni. A ako se u toku rasprave ukaže potreba da još ko od članova kluba uzme reč, o tome se drugovi na samoj sednici moraju sporazumeti i odrediti ko to treba da učini. U tom pogledu mora postojati najpunija disciplina. Niko od odbornika ne sme na odborskoj sednici zastupati kakvo svoje osobeno gledište, niti glasati protiv opšteg gledišta celog kluba. Ako na odborskoj sednici iskrsne kakvo nepredviđeno pitanje, o kome se klub nije prethodno sporazumeo ili na kome se ne može momentalno sporazumeti, onda se gleda da se to pitanje odloži za narednu sednicu, da se prouči i stvori određeno gledište po njemu. Ako bi, pak, bilo nemoguće odložiti takvo jedno pitanje i odbornici se ne mogu sporazumeti o gledištu koje treba zauzeti, odbornici se uzdržavaju od glasanja. Uzdržavanje od glasanja treba na svaki način izbegavati i njemu pribeći samo u sasvim izuzetnom i izvanrednom slučaju.
U opštinama, čija uprava nije u našim rukama, naši odbornici ne mogu učestvovati ni u kakvim komisijama, delegacijama, odborima, i t.d., kad te komisije, delegacije, odbori, itd. imaju upravne ili izvršne funkcije. Naravno, kad komisije, delegacije, odbori i t. d. imaju za cilj da izvrše izvesnu kontrolu, ili da prouče kakvo pitanje, komunistički predstavnici treba uvek da traže da u njima budu zastupljeni. To je n. pr., slučaj sa komisijom za budžet, sanitarnom komisijom itd.
Odbornici potpisuju zapisnike odborskih sednica uvek sa odvojenim mišljenjem po svima onim pitanjima po kojima su naši predlozi odbijeni.
Nijedan odbornik ne može izostati ni sa jedne sednice bez opravdanih razloga, o kojima treba da bude blagovremeno obavešten i koje treba da odobri Izvršni Odbor Kluba.
Nijedan komunistički predstavnik u opštini ne može po svojoj volji dati ostavku bez odobrenja nadležnih partiskih instanca. Svaki je, međutim, dužan položiti ostavku kad to partija odluči.
Odborske sednice moraju biti uvek javne i držane u lokalu koji može da primi što više publike. Dužnost je partiskih članova da u što većem broju posećuju svaku odborsku sednicu i na taj način budu uvek budna kontrola nad radom svojih predstavnika u opštini.
Sva važnija pitanja, kao budžet, zatim snabdevanje životnim namirnicama i ostalim potrebama, pa onda kakva veća preduzeća, i t. d., pre no što dođu na dnevni red na odborske sednice, moraju se raspravljati na konferencijama i javnim zborovima, da i najšire mase radnog naroda imaju uvek prilike i da kažu po svima tim pitanjima svoju reč, a i da budu tačno obaveštene kako o našem tako i protivničkim mišljenjima. Mase treba što jače zainteresovati za sva važnija pitanja i održavati kod njih najživlji interes, kako bi se one mogle uvek pokrenuti i u akcije, da se tako naš rad unutra podupre i pritiskom masa spolja.
Kadgod nadzorna državna vlast poništi svoje rešenje naše opštinske uprave, o tome treba odmah obavestiti najširu javnost. U svakom takvom slučaju treba alarmirati mase i pokazati im na tim konkretnim primerima da je današnja država organizacija kapitalističke klase i da je za ostvarenje našeg programa potrebno, pre svega, osvojiti celokupnu državnu vlast
Opštinske uprave moraju obratiti najveću pažnju na izbor činovnika i službenika, kako stručnjaka tako i onih koji treba da budu samo izvršni organi. Činovnike i službenike bira uprava u sporazumu sa odborom i Mesnim Većem. Za činovnike i službenike valja birati iskusna, sposobna i poštena lica, koja uživaju opšte poverenje. Želeti je da važnija mesta budu poverena licima koja su u isto vreme i dobri poznavaoci službe i dobri partiski radnici. Ali valja naglasiti da se partiski ljudi samo pri inače istim uslovima mogu pretpostavljati drugim kandidatima, naročito kad je reč o stručnjacima.
Od svih činovnika i službenika mora se tražiti stroga disciplina, tačnost i revnost u vršenju službe. Pri opštenju sa publikom činovnici i službenici moraju biti učtivi, pažljivi i uslužni. Svi poslovi, koji se mogu svršiti bez odlaganja, moraju se svršiti odmah. Partiski drugovi moraju u tom pogledu prednjačiti. Njihov rad mora služiti kao primer svima ostalim.
Prema svima onima koji prekrše disciplinu u radu i redu treba postupati sa najvećom strogošću. Prema partiskim drugovima, osim zakonskih mera, preduzimati i mere koje predviđa partiski statut.
II

BUDŽET

Budžet, godišnji proračun prihoda i rashoda u opštini, treba da bude najbolje ogledalo celokupne politike jedne opštinske uprave. Ali, kao i u svima drugim pitanjima, i u pitanju budžeta opštini su vezane ruke. Članovi 128. i 129. Zakona o opštinama unapred utvrđuju sve glavne partije kako u budžetu prihoda tako i u budžetu rashoda. Zakon o opštinama obeležava, dakle, unapred granice u kojima se može kretati finansiranje u jednoj opštini. Opšti princip buržoaskog finansiskog zakonodavstva, po kome se najveći deo tereta za izdržavanje svih buržoaskih klasnih institucija, uvek svaljuje, u obliku neposrednih poreza: trošarine, taksa i t. d., na leđa siromašnih slojeva građanstva, sproveden je dosledno i zakonskim odredbama koje regulišu opštu finansisku politiku. Pa ipak, i u tesnom okviru, koje postavlja buržoasko zakonodavstvo, budžet jedne opštine, čija je uprava u rukama Komunističke Partije, mora se znatno razlikovati od budžeta opštinskih buržoaskih uprava. I u pitanju raznih taksa, u koliko se one ne mogu izbeći, i u pitanju trošarine, dok ona postoji, baš kao i u pitanju prireza, koji je u današnje vreme skoro u svim opštinama neizbežan, mora se jasno osetiti tendencija da se najveći deo tereta prebaci na imućne slojeve građanstva, srazmerno njihovom imanju, kapitalu i prihodima. Tako, na pr., takse na luksuz treba da budu što veće, ali zato mnogih taksa (za vodu, osvetljenje i t. d.) treba siromašne građane ili uopšte osloboditi ili ih svesti na najmanju meru. One trošarinske stavove, koji opterećuju artikle koje najširi slojevi siromašnog građanstva troše, treba reducirati na što je moguće manju meru. Opštinski prirez treba da bude progresivan. Kako se on, po Zakonu o Opštinama, razrezuje po neposrednoj porezi, njega treba razrezati po stopi koja će biti u toliko veća u koliko je neposredni porez veći. Treba, dakle, u celokupnoj opštinskoj finansijskoj politici težiti da se imanja, kapitali i prihodi kapitalističke klase opterete progresivno.
Komunističke opštinske uprave moraju u slučajevima krajnje nužde, pribeći i zaključivanju zajmova pod uslovom da se tereti tih zajmova prenesu na imućne građane. Komunistički predstavnici međutim, u opštinama koje nisu u našim rukama, ne smeju ni u kom slučaju glasati ni za kakav zajam, koji traži jedna buržoaska opštinska uprava.
U slučaju da nadzorna vlast odbije predloženi budžet, treba, iskorišćujući i dalje sve zakonske mogućnosti, postupiti i po paragrafu 10 ovih upustava.
Komunistički predstavnici u opštinama koje nisu u našim rukama, glasaju uvek, u principu, protiv budžeta koji predlažu buržoaske opštinske uprave. Ali, nezavisno od toga, u specijalnoj debati o budžetu, naši predstavnici činiće konkretne predloge po svima pozicijama, i glasaće uvek jednodušno za te predloge. Naši predstavnici mogu glasati i za predloge koji potiču i sa kakve druge strane, ako ti predlozi odgovaraju interesima radnog naroda i nisu u protivrečnosti s duhom našeg programa.
III

PRIVREDNA POLITIKA

Komunistička opštinska uprava mora obratiti najveću pažnju na privrednu politiku. To je jedno od najznačajnijih ali u isto vreme i najtežih strana rada u opštini. Organizovanje opštinske privrede predstavlja polje na kome se može povući vrlo jasna brazda između komunističkog i buržoaskog gazdovanja u opštini. Taj posao može doneti dvostruke koristi: on može donekle olakšati teški položaj siromašnog građanstva, u isto vreme, jedan od najbogatijih izvora opštinskih prihoda. Osim toga, taj posao pruža mogućnost da se naši partijski drugovi upoznaju, makar i u miniaturi, sa problemom organizacije i uprave buduće socijalističke proizvodnje. A to vaspitno dejstvo organizovanja opštinske privrede, organizovanje rada u opštinskim preduzećima, za njih je danas od vrlo velikog značaja. U tom cilju:
Opštinska uprava će u svojoj režiji racionalno iskorišćavati sva svoja imanja: njive, livade, bašte, voćnjake, šume, vodu, zgrade i t.d. Sistem koncesija treba sasvim ukinuti.
Opštinske uprave će u svojoj režiji, instalirati vodovode, električne centrale, kanalizaciju i t.d.
Opštinske uprave će stvarati svoja preduzeća: pekarska, mlekarska, mesarska, obućarska, šivačka, drvodeljska, mlinarska i t.d.
Samo u krajnjem slučaju, kad su u nemogućnosti da same iskorišćuju opštinska imanja, opštinske uprave mogu dati imanja pod najam i to u prvom redu radnicima ili sitnim sopstvenicima s tim da ih oni kolektivno obrađuju, dok se ne stvore uslovi da iskorišćavanje svih tih imanja pređe direktno u opštinske ruke.
U svim gornjim poslovima sindikalne organizacije treba da uzmu aktivna učešća. One će u svima preduzećima formirati kontrolne radničke odbore.
IV

APROVIZACIJA (SNABDEVANJE)

U svakoj opštini, gde god je to moguće, treba odmah obrazovati naročito odeljenje za snabdevanje. To odeljenje stvara centralni opštinski magacin sa zadatkom da se iz toga magacina snabdeva, u prvom redu siromašno, a po mogućstvu i celokupno stanovništvo ne samo životnim namirnicama (brašno, meso, mleko, jaja, mast, so šećer i t.d.) nego i svim ostalim životnim potrebama (drva, ugalj, obuća, odelo, gas, nameštaj itd.). U većim varošima radi lakše i brže raspodele dobara odeljenje za snabdevanje otvara u svakom kraju varoši svoje prodavnice.
Opštinski magacin, u koliko ne može da se snabdeva iz opštinskih radionica i preduzeća stupa u stalnu vezu sa radničkim i zemljoradničkim proizvođačkim i potrošačkim zadrugama. Uzajamne veze i uzajamno snabdevanje između centralnog opštinskog magazina i zemljoradničkih zadruga pokazuju put kako se i radnici u varoši i radnici na selu mogu spasti posrednika-parazita koji danas tako bogato žive na račun i jednih i drugih. Ove veze pružaju, osim toga, prilike partiskim drugovima da se u izvesnoj meri upoznaju sa problemom organizacije razmene dobara, a taj problem, kao što je poznato, u vezi sa organizacijom proizvodnje, predstavlja osnovni problem organizacije socijalističkog društva.
V

PITANJE STANOVA

Opštinske uprave obrazovaće odmah pri statističkom odeljenju komisiju koja će izvršiti popis svih stanova i prikupiti, u obliku naročito za to izrađenih formulara, sve najpotrebnije podatke u vezi sa pitanjem stanova.
Opštinske uprave uzeće inicijativu za izbor kirajdžiskih odbora, koji će na osnovu prikupljenih statističkih podataka predlagati kako treba izvršiti razmeštaj stanovništva po stanovima, da bi se koliko toliko još odmah umanjile strahovite patnje, kojima je siromašno stanovništvo, naročito u većim varošima, izloženo usled oskudice u stanovima. Opštinske uprave su dužne založiti se svom silom na nadležnim mestima da se ti predlozi, u interesu radnika i siromašnih građana, prevedu i u delo.
Opštinske uprave moraju preduzeti sve mere da se vlažni i padu skloni stanovi, u interesu narodnog zdravlja, poruše.
Opštinska uprava će predvideti u budžetu potrebnu sumu za izgradnju higijenskih stanova, koji bi se davali pod jevtin najam radnicima i siromašnim građanima.
VI

SANITETSKA SLUŽBA

Opština je dužna obezbediti besplatno lečenje i besplatne lekove svima radnicima i siromašnim građanima. Siromašne porodilje imaju prava na besplatnu babičku pomoć.
Opština mora obratiti najveću pažnju na čistotu. U tom cilju, najbolje je da opština, u svojoj režiji, organizuje čišćenje ulica, čišćenje nužnika i izbacivanje đubreta. Taj posao, ako se dobro organizuje i stavi pod strogu kontrolu, može dati i lepe prihode opštini.
Opština je dužna stvoriti bar jedno narodno kupatilo, u kome bi se radnici, siromašni građani i đaci kupali ili besplatno ili po vrlo nisku cenu.
Opština se mora postarati da se građanstvo snabde dobrom vodom za piće. Pre no što se instalira vodovod, bunari se moraju što češće pregledati i čistiti. Na kanalizaciju, regulaciju i kaldrmisanje ulica, naročito u radničkim krajevima, mora se obratiti najveća pažnja.
Opština je dužna organizovati pored finansiske i stalnu sanitetsku kontrolu nad prodajom životnih namirnica. Ona vodi stalan nadzor nad kafanama, restoranima, gostionicama, piljarnicama, kasapnicama itd.
VII

SOCIJALNA POLITIKA

Pri svakoj opštini se mora ustanoviti statističko odeljenje koje bi imalo za zadatak da prikuplja statističke podatke iz oblasti privrednog, finansiskog, prosvetnog, kulturnog i t. d. života. Naročitu pažnju valja obratiti na prikupljanje statističkog materijala koji je od najpreče potrebe za našu partisku i sindikalnu politiku.
Pri svakoj većoj opštini treba ustanoviti, u sporazumu sa sindikalnim organizacijama, berzu rada. Ona treba da je u vezi sa Inspekcijom Rada i da neprekidno pokreće pitanje što bolje zaštite i što potpunijeg osiguranja radničke klase.
Opština je dužna predvideti u budžetu potrebnu sumu za pomoć radnicima u besposlici. Ta pomoć se daje preko sindikata.
U svakoj opštini treba otvoriti azil za prenoćište radnika koji putuju tražeći posla.
U svakoj opštini treba otvoriti i azil za siromašnu i napuštenu decu, za ratnu siročad.Isto tako treba otvoriti i domove za iznemogle starce i starice, invalide, i tako dalje.
Treba organizovati narodne kujne u kojima bi sirotinja dobijala besplatno hranu; za radnike i đake organizovati jevtine kujne.
Zimi treba priteći u pomoć sirotinji i besplatnim ogrevom (drva, ugalj).
U principu, treba uvek pomoć u naturi pretpostaviti novčanoj pomoći.
Treba izbegavati davanje pomoći raznim buržoaskim humanim ustanovama. U slučaju da se takva pomoć ipak da, treba je dati sa specijalnom namerom i pravom kontrole da će se ona odista za namenjenu svrhu i utrošiti.
Opštine su dužne postarati se da radnici i siromašni građani mogu kod stručnog lica dobiti uvek besplatnu pravnu pomoć po svim pitanjima koja zasecaju u njihove interese.
VIII

PROSVETNA POLITIKA

Opština će obratiti naročitu pažnju na siromašnu školsku decu. Njih treba snabdeti i obućom, i odelom, i knjigama i svim ostalim školskim potrebama. U školi treba po mogućstvu, organizovati besplatan doručak i besplatnu užinu.
Treba otvarati, naročito u radničkim krajevima, obdaništa, u kojima bi mala radnička deca, dok su im roditelji na radu, bili stalno pod pedagoškom kontrolom, pored fizičke nege koja bi im se redovno ukazivala.
Od dečjih azila, koje treba otvoriti po tač. 39, valja stvoriti škole rada, u kojima će deca, radeći, proizvodeći, harmonično razvijati svoje duhovne i fizičke osobine.
Opština će organizovati narodne univerzitete, na kojima će se držati besplatna popularna predavanja iz oblasti svih nauka. Organizaciju narodnih univerziteta treba poveriti naročitom odboru, u koji mogu ući i stručna lica van naše Partije. Celokupan rad toga odbora podleži, međutim, sankciji i kontroli opštinske uprave, odnosno Mesnog Veća.
Napomena. Mesna veća treba za obaveštenja po svim važnijim pitanjima, koja u ovim upustvima ne bi bila sadržana, da se obraćaju uvek Centralnom Izvršnom Odboru.

Beograd, Septembra 1920.

[Link mogu videti samo ulogovani korisnici]