Kratak sažetak osnovnih Linuks komandi

• 28Ovo se svidja korisnicima: Srki94, mcrule, Springfield, drummer, Brok, vasa.93, Simke, pedja93, stefke001, ThePhilosopher, Aco, jelkica7, LoXo, eleutheros, E.L.I.T.E., mpman, DeiVox, Xqpe, dejnik978, klodovik, wraaa, jazbar, gsb, Lost_Warior-, Sale.S, vinted, _Sale, vrag81
  
  Registruj se da bi pohvalio/la poruku!

Kratak sažetak osnovnih Unix/Linuks komandi





Sadržaj


Komande ugrađene u shell
Alatke za rad sa datotekama
Listanje sadržaja direktorijuma
Osnovne operacije nad datotekama
Rad sa specijalnim datotekama
Izmena atributa datoteka
Upotreba diska
Alatke za rad sa tekstom
Prikaz celokupnih datoteka
Formatiranje sadržaja datoteka
Prikaz delova datoteka
Sumiranje datoteka
Operacije nad sortiranim datotekama
Operacije nad poljima na liniji teksta
Operacije nad karakterima
Shell alatke
Prikaz teksta
Logičko testiranje
Redirekcija
Manipulacija imenima datoteka
Radni kontekst
Modifikovano pokretanje komandi
Informacije o korisnicima
Sistemski kontekst
Pauziranje izvršavanja
Numeričke operacije
Alatke za pretragu datoteka


Komande ugrađene u shell (u izradi)


: - bez efekta
. datoteka - čitanje i izvršavanje komandi iz datoteke
[ izraz ] - testiranje izraza "izraz" - ekvivalent za komandu test

Alatke za rad sa datotekama


Listanje sadržaja direktorijuma

ls - listing sadržaja direktorijuma
dir - skaćeni listing sadržaja direktorijuma (ekvivalent za ls -C -b)
vdir - produženi listing sadržaja direktorijuma (ekvivalent za ls -l -b)

Osnovne operacije nad datotekama

cp - kopiranje datoteka i direktorijuma
dd - konvertovanje i kopiranje datoteke
install - kopiranje datoteka i postavljanje dozvola
mv - pomeranje i preimenovanje datoteka
rm - brisanje datoteka i direktorijuma
shred - sigurnije brisanje datoteka

Specijalne datoteke

ln - pravljenja linkova između datoteka
mkdir - pravljenje direktorijuma
mkfifo - pravljenje FIFO datoteka (imenovanih cevovoda)
mknod - pravljenje blok ili karakternih specijalnih datoteka
rmdir - brisanje praznih direktorijuma

Izmena atributa datoteka

chown - izmena vlasnika i grupu datoteka
chgroup - izmena vlasništva grupe nad datotekama
chmod - promena dozvola pristupa datotekama
touch - izmena vremenskog pečata (timestamps) datoteka

Upotreba diska

df - prikazivanje upotrebe prostora na disku
du - procena prostora koje datoteka(e) zauzima na disku
sync - sinhronizacija podataka na disku sa memorijom


Alatke za rad sa tekstom


Prikaz celokupnih datoteka

cat - spajanje i prikaz datoteka
tac - reversno spajanje i prikaz datoteka
nl - numerisanje linija i prikaz datoteka
od - prikaz datoteka u oktalnim i drugim formatima

Formatiranje sadržaja datoteka

fmt - reformatiranje teksta paragrafa
pr - paginacija ili kolumnizacija datoteka
fold - pakovanje ulaznih linija tako da se uklapaju u navedenu širinu

Prikaz delova datoteka

head - prikaz prvog dela datoteke
tail - prikaz poslednjeg dela datoteke
split - podela datoteka u delove fiksne veličine
csplit - podela datoteka u delove određene kontekstom

Sumiranje datoteka

wc - prikaz broja bajtova, reči i linija datoteke
sum - prikaz zbira za proveru i broj blokova datoteke
cksum - prikaz CRC zbira za proveru i broj bajtova
md5sum - prikaz ili provera md5 zbirove za proveru

Operacija na sortiranim datotekama

sort - sortiranje tekstualne datoteke
uniq - prikaz jedinstvenih linija
comm - poređenje dve sortirane datoteke linija po linija
tsort - topološko sortiranje
ptx - kreiranje permutovanih indeksa

Operacija nad poljima na liniji teksta

cut - prikaz izabranih delova linije
paste - spajanje linija datoteka
join - spajanje linija na osnovu zajedničkog polja

Operacija na karakterima

tr - konverzija, stiskanje i/ili brisanje karaktera
expand - konverzija tabova u space
unexpand - konverzija space u tabove


Shell alatke


Prikaz teksta

echo - prikazivanje linije teksta
printf - formatiranje i prikaz podataka
yes - ponavljajući prikaz stringa

Logičko testiranje

test - testovi datoteka/stringova
true - ne radi ništa, uspešno
false - ne radi ništa, neuspešno
expr - evaluacija izraza

Redirekcija

tee - redirekcija na više datoteka

Manipulacija imenima datoteka

basename - uklanjanje direktorijuma i sufiksa iz imena datoteke
dirname - uklanjanje sufiksa koji nije vezan za direktorijum iz imena datoteke
pathchk - provera portabilnosti imena datoteke

Radni kontekst

pwd - prikaz trenutnog direktorijuma
stty - prikaz/promena podešavanja terminala
printenv - prikaz varijabli okruženja
tty - prikaz imena terminala

Modifikovano pokretanje komandi

chroot - navođenje korenog direktorijuma
env - modifikovanje varijabli okruženja
nice - izmena priroriteta procesa
nohup - pokretanje komande imune na hangup signale
su - izmena identifikatora korisnika i grupe

Informacije o korisnicima

id - prikaz stvarnih/efektivnih uid/guid identifikatora
logname - prikaz trenutnog login imena
whoami - prikaz efektivnog korisničkog identifikatora
groups - prikaz grupa u kojima se nalazi korisnik
users - prikaz imena trenutnih korisnika
who - ko je ulogovan

Sistemski kontekst

date - prikazivanje ili postavljanje sistemskog vremena i datuma
uname - prikaz informacija o sistemu
hostid - prikaz numeričkog host identifikatora
hostname - prikaz ili postavljanje imena hosta

Pauziranje izvršavanja
sleep - pauziraj određeno vreme

Numeričke operacije
factor - prikaz primarnih faktora (rastavljanje broja na primarne činioce)
seq - prikaz brojčanih nizova


Alatke za pretragu datoteka


find - traženje datoteka u hijerarhiji direktorijuma
locate - listanje datoteka u bazi podataka koje odgovaraju unetom izrazu
updatedb - ažuriranje baze sa imenima datoteka (za locate)
xargs - sastavljanje i izvršavanje komandnih linija iz standarnog unosa


Reference


info coreutils
info findutils
man sh (FreeBSD)
Bash Reference Manual
info fileutils (zastarelo)
info textutils (zastarelo)
info shellutils (zastarelo)

Licenca


U skladu sa izvornom dokumentacijom, ovaj dokument je dostupan pod GFDL 1.3 ili novijom.